Afbouw salderingsregeling uitgesteld
Op 20 mei 2022 heeft minister Rob Jetten van Klimaat en Energie per brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer laten weten dat het Kabinet besloten heeft om de afbouw van de zogenaamde salderingsregeling uit te stellen tot 2025. Wel laat de minister in deze ´zonnebrief´ weten dat de einddatum van de afbouw blijft zoals eerder aangekondigd: 2031. Tot die tijd kan dus met zonnepanelen (en eventueel met windmolentjes) opgewekte elektriciteit, die op het moment van opwekking niet verbruikt wordt, terug worden geleverd aan het elektriciteitsnetwerk met dien verstande dat de aan het net terug geleverde elektriciteit volledig wordt verrekend (gesaldeerd) met de elektriciteit die het net op andere momenten juist levert aan de consument. De prijs die u krijgt voor een kWh, door u geleverd aan het net, is dezelfde als die u betaalt (all-in) bij levering vanuit het net aan u. De salderingsregeling geldt voor huishoudens en anderen met een kleinverbruikersaansluiting.
Kanttekeningen
Het aantal woningbezitters dat zonnepanelen laat installeren stijgt explosief. Ook in Nispen verschijnen meer en meer panelen op daken, al dan niet zichtbaar vanaf de openbare weg. En lang niet altijd meer worden de panelen op het zuiden georiënteerd: de piek in opgewekte stroom rond de hoogste stand van de zon wordt daarmee wat afgevlakt, ten gunste van meer opgewekte elektriciteit in de ochtend en later in de middag. Netbeheerders propageren juist meer oriëntatie op oost en west, want door piekbelasting raakt het elektriciteitsnet in de problemen. Zij zijn er dus bij gebaat om het aanbod zo goed mogelijk te doseren. Overigens wordt er ook steeds meer gewerkt aan methoden om ook de vraag naar elektriciteit te sturen, met name bij grootverbruikers.
Ook in Nispen begint het net (i.c. netbeheerder Enexis) al enigszins in zijn voegen te kraken. Tijdens een zeer zonnige periode van de dag kan het net in bepaalde wijken van ons dorp de toevoer van opgewekte elektriciteit niet meer aan: terug leveren is dan niet meer mogelijk. En dat is frustrerend. Naar verluidt werkt Enexis continu aan het uitbreiden en verzwaren van het elektriciteitsnetwerk, maar dergelijke aanpassingen zijn ingrijpend en kosten nu eenmaal veel tijd.
Wat kan ik doen met mijn overtollige elektriciteit?
Doordat de salderingsregeling binnen afzienbare tijd wordt afgeschaft en omdat de capaciteitsproblemen op het net niet van de ene op de andere dag voorbij zullen zijn, zullen particulieren meer en meer op zoek gaan naar mogelijkheden om de door hen opgewekte elektriciteit instantaan zelf te gebruiken of te ´verhandelen´.
Zo kan het verstandig zijn om de wasmachine of de vaatwasser te laten draaien wanneer de zon hoog aan de hemel staat. Dus juist niet meer in de nacht, bij dal tarief, zoals vroeger gebruikelijk was. Dit geldt nog sterker wanneer leveranciers in de toekomst overgaan op variabele elektriciteitstarieven.
Een logische uitbreiding van gelijktijdig opwekken en gebruiken is het leveren van overtollige elektriciteit aan je buurman, die er op dat moment behoefte aan heeft. Hiermee wordt al enkele jaren geëxperimenteerd op straat- en wijkniveau.
Nog mooier is het om die overtollige elektriciteit op de een of andere manier op te slaan ten behoeve van later gebruik. Zo ligt het voor de hand om de elektrische auto rechtstreeks, d.w.z. zonder van het publieke elektriciteitsnet gebruik te maken, te laden vanaf de zonnepanelen (dus ook zonder tussenkomst van de omvormer). In de wijk Lombok in Utrecht loopt al geruime tijd een dergelijk experiment met elektrische deelauto´s. Bij `Smart Solar Charging` wordt de energie slim en naar behoefte verdeeld over de auto´s. De auto´s kunnen de energie gebruiken om te rijden maar kunnen niet gebruikte energie – met name ´s avonds – ook weer terug leveren aan de huishoudens. Zo ontstaat een complexe puzzel van optimale laad- en ontlaadstrategieën, als functie van huishoudelijke en mobiliteitsvraag.
Opslaan kan natuurlijk ook in een thuisaccu. Deze oplossing (februari 2022 voorgesteld door twee regeringspartijen in de Tweede Kamer) is voorlopig echter nog behoorlijk kostbaar. Een gemiddelde thuisaccu (capaciteit bijv. 10 kilowattuur) kost anno 2022 al gauw €6000 à € 7000, zonder installatie. En vergeet niet dat je met de thuisaccu op zich nog niet 100% onafhankelijk wordt wat betreft de elektriciteitsbehoefte. ´s Zomers zal het wel lukken om elektrisch onafhankelijk te worden: u slaat midden op de dag voldoende op om er ´s avonds en ´s morgens mee vooruit te kunnen. ´s Winters daarentegen is de elektriciteitsbehoefte – althans in Nederland – groter dan dat die overdag ´gespaard´ kan worden. In de winter wordt met zonnepanelen maar weinig elektriciteit opgewekt: de zon staat laag en als hij al schijnt (januari 2022 was een behoorlijk dieptepunt met slechts ongeveer 45 uren zon!) moet hij een beduidend langere weg afleggen door de atmosfeer dan ´s zomers. Terwijl lampen ´s winters juist aanzienlijk langer branden. Uit onderstaande grafiek blijkt dat de 5 maanden april t/m augustus goed zijn voor pakweg 2/3 van de jaaropbrengst. En welke methode ook wordt gebruikt om de opbrengst van zonnepanelen te optimaliseren (laten meedraaien met de zon van (noord)oost naar (noord)west; de hellingshoek variabel maken als functie van die van de zonnestralen), de aanschaf van een thuisaccu is vooralsnog financieel onzinnig. Nog los van het feit dat een verzekeraar en de brandweer waarschijnlijk graag willen weten of zich in huis een accu bevindt…
Bron: Milieucentraal
Ten slotte kan opslaan ook door de overtollige elektriciteit te gebruiken voor omzetting in waterstof. Het voordeel daarvan is dat waterstof direct toepasbaar is in auto´s en ook voor het verwarmen van gebouwen. De eerste volledig op waterstof gebaseerde cv-ketels zijn inmiddels op de markt. Je kunt vrijwel naadloos overstappen van aardgas op waterstof, met eenzelfde niveau van isolatie van de woning. Al blijft het natuurlijk hoogst wenselijk om ook dan goed te isoleren ter besparing op waterstof! Er is al een waterstofbatterij voor huishoudelijk gebruik ontwikkeld. Deze is ongeveer even groot als een Tesla Powerwall 2 elektrische thuisbatterij; hij slaat driemaal zoveel energie op maar is ook driemaal zo duur…
