Burgerparticipatie en de energietransitie
Vanuit de samenleving groeit de behoefte om betrokken te worden bij het klimaatbeleid. Niet alleen bij de uitvoering van de maatregelen, maar eerder al bij het ontwerp ervan, bij het maken van keuzes, bij het afwegen van de consequenties voor de leefomgeving. De burger wil zelf concrete voorstellen doen, mede dankzij specifieke lokale kennis waarover hij beschikt. Uiteindelijk leidt dit tot rijkere en breder gedragen oplossingen. De burger voelt zich zo meer eigenaar van de gekozen oplossingen.
De commissie Brenninkmeijer heeft zich de afgelopen maanden gebogen over de vraag of en zo ja hoe burgerparticipatie (BP) – en in het bijzonder het burgerforum – in Nederland positief zou kunnen bijdragen aan concretisering van het klimaatbeleid. Kort voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 heeft Brenninkmeijer zijn rapport gepubliceerd: “Betrokken bij Klimaat; burgerfora aanbevolen”. En hoewel de beoogde dorpsdialoog in Nispen niet een burgerforum is in de stricte zin van het woord, zijn de conclusies en aanbevelingen, verwoord in het rapport, lezenswaardig en behartenswaardig voor onze eigen Nispense dialoog. In het kort:
- BP vormt een waardevolle aanvulling en verdieping van de democratie
- Vertrouwen en legitimatie zijn erbij gebaat
- Neem de burger serieus; maak als overheid duidelijk dat je dit de burger toevertrouwt, overigens zonder een blanco cheque
- Tracht zo vroeg mogelijk de burger te betrekken bij het proces; maak duidelijk welke ruimte hem wordt geboden. Het proces is dus niet vrijblijvend.
- Wees vóóraf duidelijk t.a.v. het vervolg: tot waar committeert de overheid zich met door de burger aangedragen oplossingen / alternatieven ?
- BP is nodig om de niet onbelangrijke sociale kant van het klimaatbeleid recht te doen en kan zelfs sociale structuren versterken
- BP is nog volop in ontwikkeling; accepteer dat je al doende leert.
Op 9 april 2021 werd een webinar gewijd aan de bevindingen van ´Brenninkmeijer´. Uit diverse interviews en parallel uitgevoerde onderzoeken kwamen nog interessante aanvullingen naar voren, eveneens veelal relevant voor onze Nispense dialoog:
- Deze BP is niet een nieuwe soort ´polderen´, m.a.w. het gaat hier niet (meer) om geven en nemen / compromissen sluiten. Hier gaat het om een proces dat begint bij nieuwsgierigheid, bij een vraag;
- Zorg voor voldoende representativiteit van de gehele groep burgers;
- Neem critici serieus;
- Mensen zijn eerder geneigd om bepaalde maatregelen te accepteren wanneer de onderlinge samenhang met andere maatregelen duidelijk wordt gemaakt. M.a.w. schets de brede context.
Het rapport “Betrokken bij Klimaat; Burgerfora aanbevolen”. download hier de PDF
