Om een appartement of huis zelfs tijdens hete zomers koel te houden, zijn twee dingen van cruciaal belang: isoleren en verluchten.
Net zoals de muren, het dak en de ramen ’s winters moeten voorkomen dat de kou binnensluipt, moeten ze in de zomer zo veel mogelijk de hitte buiten houden. Let trouwens op voor direct zonlicht: zonder gordijnen, luiken, stores of zonnefolie wordt een raam waar de zon op schijnt al gauw een heuse radiator.
Voorts is een goede luchtcirculatie van essentieel belang. De Zuiderse steden geven het goede voorbeeld: overdag als de zon schijnt, zijn alle vensters gesloten zodat de warme lucht niet binnenkan. ‘s Nachts staan deze open opdat de frisse avondlucht het verhitte metselwerk kan afkoelen. Dat is het principe van night cooling of free cooling dat tegenwoordig toegepast wordt bij venilatiesystemen in grote kantoorgebouwen.
Ook bij u thuis is dit mogelijk: open een kelderraam, de deuren op de overloop en een dakvenster zodat er frisse lucht circuleert doorheen het hele huis.
Hou de zon tegen
- Beperk het ‘broeikaseffect’ door gordijnen dicht te trekken, stores neer te laten en luiken te sluiten, vooral in ruimtes met rechtstreekse bezonning. Kies voor zonwering altijd een lichte kleur, want die weerkaatst warmte en zonlicht in plaats van ze te absorberen.
- Hou slaapkamers overdag donker.
- Breng een beschermende folie aan op ramen: hierdoor wordt de uv-straling gefilterd en de opwarming beperkt, maar licht komt er wel doorheen.
Hou de warmte buiten
- Laat uw dak isoleren, vooral als eronder kamers zijn ingericht.
- Goed geïsoleerde muren houden zowel de koude als de warmte buiten.
- Hou ramen gesloten tijdens de warmste uren van de dag.
- Schakel overbodige warmtebronnen uit:
- diverse laders, zelfs als ze geen apparaten aan het laden zijn, en toestellen en computers in stand-by geven heel wat warmte af. Schakel dus zoveel mogelijk alles uit.
- vermijd het gebruik van de oven en bereid koude schotels
- Plaats elektrische toestellen die ingeschakeld moeten blijven in de schaduw, om oververhitting te voorkomen.
- Koelkasten en diepvriezers verwarmen de ruimte waar ze staan. Verplaats ze dus indien mogelijk naar een aanpalend lokaal.
- Halogeen- en gloeilampen geven veel warmte af: doe ze dus in de mate van het mogelijke uit en vervang ze door ledlampen.
Haal de koelte binnen
- Verlucht ’s nachts en creëer een luchtstroom om de koelte in de hele woning te verspreiden.
- Gebruik een plafondventilator. Die mengt de geaccumuleerde warme lucht bovenaan in de ruimte en voert een deel van het transpiratie- en verdampingsvocht af.
- Gebruik een klassieke ventilator, maar blijf er niet pal voor staan. U zou kou kunnen vatten …
- Laat u wasgoed drogen? Zet dan een ventilator achter het droogrek. Uw kleren zullen sneller drogen en het afgevoerde vocht brengt verkoeling.
Oplossingen voor volgende zomer
Sommige oplossingen om de energieprestatie van uw woning te verbeteren, vergen wat meer voorbereiding. Als u wilt dat dit tegen komende zomer in orde is, plant u best tijdig de nodige werken:
- installeer rolluiken, een luifel, zonwering, mobiele zonneschermen…
- plaats een Canadese put, als u een (groot) terrein hebt. Dit is een buis van zowat 20 meter lang die op 3m diep is ingegraven. Door de overdracht van de bodemtemperatuur (steeds 12°C) kan de aangezogen buitenlucht daarin afkoelen voordat die het huis binnenkomt.
- maak van uw plat dak een groendak
- laat klimplanten groeien op muren die aan de zon zijn blootgesteld (glycine, klimop, wilde wingerd, bruidssluier, …)
- scheid uw veranda af van de overige leefruimten met een geïsoleerde scheidingswand met geïsoleerde deur
- verbeter de luchtdichtheid van de woning
- isoleer en wel in deze volgorde: dak, muren en vloer
- schilder zonovergoten muren in het wit
en deze als vervolg op bovenstaand….
Wat zijn de alternatieven voor airconditioning?
In de zomer als het heel warm wordt, is het soms moeilijk om het binnen fris te houden. Voor senioren, zwangere vrouwen, baby’s of studenten die in de blokperiode zitten, is het comfort van een fris interieur dan vaak pure noodzaak.
Maar een airconditioning neemt een flinke hap uit het budget: tussen € 400 voor een mobiel systeem en € 1500 voor een vast (plus een geraamde stijging van 15 à 25% van uw elektriciteitsverbruik en bijgevolg ook van uw energiefactuur).
Gelukkig kan het ook goedkoper en milieuvriendelijker. Sluit de gordijnen, open de zonwering en verneem hier meer over de alternatieven!
De ventilator
Staand, tafel- of plafondmodel: de goede, oude ventilator is altijd doeltreffend om af te koelen en een eenvoudig alternatief voor airco. Door de verplaatsing van de lucht over de huid verdampt de transpiratie, wat het lichaam afkoelt. Dat geeft dus niet alleen een gevoel van frisheid, maar u koelt ook effectief af.
U plaatst hem waar u wilt en als u bovendien kiest voor een heen en weer bewegend model met regelbare snelheid, biedt een ventilator voelbaar meer comfort. Bovendien zijn er modellen voor elk budget.
De verbeterde ventilator
U kunt de prestatie van uw ventilator aanzienlijk verhogen door er een vochtige doek voor te hangen of een bevroren fles water naast te plaatsen.
De lucht die op de natte doek (of de bevroren fles) wordt geprojecteerd, doet het koude water verdampen, waardoor de temperatuur van de kamer sneller daalt. Er bestaan ook ventilatoren met verstuiver, uitgerust met een watertank, die beide functies combineren.
De bladloze ventilator
De stilstaande, bladloze ventilator heeft niet alleen een sober design, maar is dankzij het principe van het Venturi-effect (zoals de vliegtuigturbines) heel doeltreffend en krachtig.
De ventilator zonder bladen is speciaal beveiligd en vormt geen enkel risico voor kinderen. Net als de klassieke ventilator bestaat hij ook in een heen en weer bewegende, regelbare versie.
Enig minpunt: de prijs (vanaf € 300). U kunt dus misschien overwegen om direct voor een monoblock airco te kiezen.
De verdampingskoeler
Nog een alternatief voor airconditioners is de verdampingskoeler of adiabatische luchtkoeler. Die biedt tal van voordelen:
- zuigt de lucht van de kamer op volgens hetzelfde principe als de verbeterde ventilator. De lucht gaat door een vochtige wisselaar en komt verfrist weer uit het toestel;
- verbruikt weinig energie (45 à 90 W), is niet duur in aankoop (van minder dan € 80 tot meer dan € 200), kan 10 tot 30 uur werken en is perfect geschikt voor ruimten van 20 à 30 m²;
- de watertank mag vol ijsblokjes zitten en mag in elk geval nooit leeg zijn. U steekt de stekker in het stopcontact … en klaar is kees!
Er zijn evenwel ook enkele nadelen:
- net als bij de andere ventilatoren is het niet mogelijk om een bepaalde temperatuur in te stellen. De verdampingskoeler kan dus niet concurreren met een echte airco;
- na verloop van tijd verzadigt de luchtvochtigheid in de kamer waar het toestel staat. De kamer moet dus worden verlucht.
- als de omgevingslucht al heel vochtig is, gaat hij slecht werken, want het bijkomende vocht kan niet meer verdampen.
Bron: energiegids.be; aug.2022
